मैं एक वक्त्त पे एक काम करता हूं !

माझा मित्र, श्रीपाद कुलकर्णी नाशिकला स्वतःची लेबल प्रिंटिंगची मोठी कंपनी चालवतो. एकदा त्याच्या सोबत त्याच्या कॉर्पोरेट ऑफिसमध्ये गेलो असता एक वेगळेच मॅनॅजमेन्ट तत्व शिकलो. त्याच्याकडे त्याच्या कामाची एक डायरी होती आणि त्यात तो सर्व कामे पेन ने लिहीत होता. साधारणतः महिन्यात करावयाच्या कामांची विस्तृत यादी त्या डायरीत त्याने लिहिली होती. ऑफिसमध्ये गेल्यानंतर सगळ्यात प्रथम तो डायरी उघडून त्यातील दिवसभरात करण्याची कामे एका लहान कागदावर लिहीत होता. मी त्याला कुतूहलाने विचारले तर तो म्हणाला, 'मी इलेक्ट्रॉनिक गॅजेट वापरात नाही. मी पेन, डायरी आणि या छोट्या फ्लॅश कार्डचा वापर करतो." मला आश्चर्य वाटले कारण एव्हडी मोठी कंपनी चालवताना सध्या बाजारात उपलब्ध असलेले हायटेक मोबाईल फोन आणि त्यातील ॲप वापरण्यापेक्षा तो चक्क डायरी, पेन आणि लहान कागद वापरात होता. स्वाभाविकपणे तो असे का करतो हा माझा पुढचा प्रश्न होता.

तो म्हणाला, 'हे बघ, मोबाईल मध्ये कामांची यादी लिहिली की त्याचे रिमाइंडर्स आपण टाकतो. मग वेळोवेळी फोन चा आवाज येतो आणि आपण फोन बघतो. फोन मध्ये कामाच्या यादी सोबत असंख्य गोष्टी असतात. वॉट्सअप, ई-मेल, मॅसेजेस, इंस्टाग्राम, फेसबुक एक ना अनेक. कामाचे रिमाइंडर बघण्यासाठी आपण फोन उघडतो आणि काम सोडून इतर गोष्टी बघण्यात आपण किती वेळ वाया घालवतो ते कळतच नाही. काम बाजूला पडते आणि नको त्यात वेळ वाया जातो. त्यापेक्षा डायरी बरी, कारण त्यात भरकटवणाऱ्या गोष्टी नसतात. ती एकटीच असते बिचारी! आणि त्यात फक्त कामेच लिहिलेली असतात. डायरी उघडल्यानंतर समोर काम असते आणि लगेच ते करायला सुरुवात करता येते."

'सध्या अनेकजण म्हणतात की आम्ही मल्टिटास्किंग करतो. व्हाट्सअप मॅसेजवर काम करतो, लगेच ई-मेल बघतो मग लगेच इन्स्टावर कंमेंट देतो, फेसबुक वर वाढदिवसाच्या शुभेच्छा देतो आणि मग ऑफिस मधील कामही करतो..... मराठीत एक म्हण आहे, "एक ना धड भाराभर चिंध्या'. अशी अवस्था असते बघ. माझी कामाची पद्धत सोपी आहे, एका वेळी एक काम! मग समोरचे काम करत असताना, मी फोन, ई-मेल, कॉम्पुटर सगळे बाजूला ठेवतो. ई-मेलला उत्तरे देण्याची वेळ नक्की केली आहे. नंतर मी ई-मेल बघतही नाही. व्हाट्सअप बघण्याची वेळही नक्की आहे. प्रत्येक तासात काही मिनिटे त्यासाठी, नंतर बंद. आलेला प्रत्येक फोन लगेच घेतला पाहिजे याचीही गरज नसते. जे महत्वाचे फोन नसतात, असे सर्व कॉल्स मी संध्याकाळी पूर्ण करतो. त्यामुळे कामे लवकर आणि व्यवस्थित होतात. कामे लक्षपूर्वक करता येतात."मल्टी-टास्किंग ऐवजी मी सिंगल टास्किंगला महत्व जास्त देतो. त्याने मला गुप्त सिनेमातील ओम पुरी यांचा एक डायलॉग ऐकवला, "मैं एक वक्त्त पे एक काम करता हूं !"

-राजेश कापसे

९८१९९१५०७०